Rechtsbijstand beëindigen regeling tijdelijke bescherming derdelanders Oekraïne
Op 4 september 2023 eindigt de tijdelijke bescherming onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) van derdelanders met een tijdelijke verblijfsvergunning in Oekraïne. De IND heeft aangekondigd in de week van 26 juni a.s. het voornemen tot beëindiging te sturen naar een groep van tussen de 3500 – 4000 derdelanders. Hiertegen kan de derdelander met behulp van een advocaat in het geweer komen en rechtsmiddelen instellen. In dit speciale nieuwsbericht informeren we u hoe de rechtsbijstand voor deze groep is geregeld.
Let op. N.a.v. de nieuwsbrief van 27/09/'23 geldt het volgende bericht:
Op 27 september 2023 is dit nieuwsartikel aangevuld met nummer 4 op het punt van de financiële beoordeling: als de derdelander met zijn/haar partner ten tijde van de aanvraag toevoeging, geen andere inkomsten heeft dan een leefgelduitkering op grond van de Regeling opvang ontheemden Oekraïne (RooO), dan kan de Raad de eigen bijdrage op nihil stellen. Let u erop dat de ontheemden bij binnenkomst in Nederland zijn ingeschreven in de BRP en daarmee een BSN hebben ontvangen. Wilt u daarom, voor een juiste registratie van persoonsgegevens, bij het indienen van een aanvraag toevoeging altijd het BSN vermelden en bij voorkeur ook het vreemdelingennummer. U kunt via Mijn RvR om aanpassing van de eigen bijdrage vragen met overlegging van de eigen verklaring. U dient een mutatieverzoek in bij een afgegeven toevoeging of via een aanvulling op een openstaande aanvraag toevoeging. Heeft u vragen, dan kunt u contact opnemen met de telefonische helpdesk van de Raad.
Tijdelijke bescherming derdelanders eindigt per 4 september 2023
Vanaf maart 2022 biedt Nederland tijdelijke bescherming aan ontheemde Oekraïners. Die bescherming strekte zich ook uit tot derdelanders die met een tijdelijke verblijfsvergunning in Oekraïne verbleven en voor 19 juli 2022 ingeschreven waren bij een Nederlandse gemeente. Uiteindelijk heeft het kabinet besloten voor deze specifieke groep de tijdelijke bescherming niet te continueren.
Alle derdelanders hebben bij aankomst in Nederland een asielaanvraag ondertekend. Indien na beëindiging van de tijdelijke bescherming een veilige terugkeer naar het land van herkomst geen optie is, kan de derdelander doorgaan met deze asielaanvraag. Wellicht is ook een vergunning tot verblijf op andere gronden een mogelijkheid.
In april 2023 is de IND gestart met de afhandeling van asielaanvragen van derdelanders die uit veilige landen van herkomst afkomstig zijn. Bovendien zijn de asielaanvragen van kansrijke verzoekers uit Syrië en Jemen opgepakt. De asielprocedure van de overige derdelanders zal, indien zij deze willen doorzetten, na 4 september door de IND worden behandeld.
In het geval de behandeling van de asielaanvraag na 4 september nog loopt, dan heeft de derdelander recht op reguliere asielopvang door het COA. Is de asielaanvraag afgewezen en de RTB eindigt op 4 september 2023, dan krijgt de aanvrager een terugkeerbesluit en is verplicht om te vertrekken.
Toegang tot rechtsbijstand bij beëindiging tijdelijke bescherming
De derdelander die een voornemen tot beëindiging van de RTB ontvangt, heeft recht op rechtsbijstand. Om deze toegang tot rechtsbijstand te regelen heeft de Raad een centraal telefoonnummer ingesteld voor derdelanders die nog geen bijstand hebben van een advocaat. De IND neemt dit telefoonnummer op in de begeleidende brief bij het voornemen tot beëindiging.
Via het telefoonnummer 088 04 37 819 kan de derdelander (van maandag tot en met vrijdag, tussen 10:00 en 12:00) bellen voor de bijstand van een advocaat. De Raad wijst vervolgens een advocaat aan met de specialisatie asiel- of vreemdelingenrecht.
Bij de aanwijzing maakt de Raad gebruik van een lijst met advocaten die zich eerder dit jaar via de VAJN en de SVMA hebben opgegeven om beschikbaar te zijn om de groep derdelanders te adviseren. Als u zich wil aan- of afmelden voor deze lijst dan kunt u een e-mail sturen naar de Raad via [email protected] o.v.v. 'lijst advocaten derdelanders'. Indien nodig kijkt de Raad daarnaast breder naar de advocaten met de specialisatie asiel- en vluchtelingenrecht die deelnemen aan de AC-roosters.
Voor advies en eerstelijnsrechtshulp kan de derdelander terecht bij VluchtelingenWerk Nederland (VWN) via www.refugeehelp.nl of bij het Loket, via 0800-8020 of via het bezoek aan een vestiging van het Loket (Contact voor gratis juridisch advies | Het Juridisch Loket ).
Een verwijzing door VluchtelingenWerk of het Loket om voor een toevoeging voornemen beëindiging RTB in aanmerking te komen, is echter niet noodzakelijk. Eerder dit jaar was dat nog wel het geval om gebruik te kunnen maken van de Ratz voor de ondersteuning van een derdelander. Zie: Rechtsbijstand aan niet-Oekraïners met tijdelijke Oekraïense verblijfsvergunning - rvr.org
Rechtsbijstand in verschillende fases
De derdelander kan binnen een termijn van 4 weken een zienswijze geven op het voornemen tot beëindiging van de tijdelijke bescherming. Volhardt de IND in dat voornemen en besluit het de tijdelijke bescherming te beëindigen, dan kan de derdelander tegen dat besluit in beroep en hoger beroep gaan.
Genoemde procedurestappen gaan naar alle waarschijnlijkheid ook gelden voor Oekraïners voor wie de het verblijfsrecht onder de RTB wordt ingetrokken, bijvoorbeeld vanwege het verstrekken van onjuiste gegevens of op grond van de openbare orde. De IND is nog bezig die procedure uit te werken.
Vergoeding rechtsbijstand
Rechtsbijstand in de voornemenprocedure tot beëindiging komt in aanmerking voor een vergoeding van 8 punten. Nu dit type zaak geen duidelijke grondslag en equivalent kent in de huidige vergoedingensystematiek, is voor de vergoeding aansluiting gezocht bij de algemene toevoegcode voor het vreemdelingenrecht (V010). In die vergoeding is verdisconteerd dat in deze beëindigingsprocedure geen gehoor plaats vindt.
Voor de rechtsbijstand in beroep en hoger beroep is gekeken naar de bestaande vergoedingen voor dit type procedures in het asielrecht. De vergoedingen zijn respectievelijk 10 (zaakcode V042) en 6 punten (zaakcode V043). In overeenstemming met artikel 5a lid 4 van het Bvr ontvangt u aanvullend 4 punten als de voorlopige voorziening los van de hoofdzaak op zitting is behandeld.
Financiële beoordeling
Bij de aanvraag voor de toevoeging dient u het BSN én vreemdelingennummer van de derdelander te overleggen.
Voor de financiële beoordeling zijn verschillende mogelijkheden denkbaar.
- de derdelander ontvangt een uitkering op grond van de Regeling verstrekkingen asielzoekers en andere categorieën vreemdelingen 2005 (Rva-verstrekking).
Bij de aanvraag dient de eigen verklaring asielzoeker te worden meegestuurd, tenzij de rechtzoekende in COA-opvang verblijft.
De Raad stelt de eigen bijdrage op nihil (artikel 6, lid 1 onder a van het Besluit eigen bijdrage rechtsbijstand).
- de derdelander heeft ook andere inkomsten, bijvoorbeeld uit arbeid.
De Raad beoordeelt aan de hand van het BSN het inkomen en vermogen van twee jaar terug. Als er twee jaar geleden geen inkomen en vermogen bij de Belastingdienst bekend was, legt de Raad de laagste eigen bijdrage op.
- de derdelander heeft geen BSN, ontvangt geen RVA-verstrekkingen én kan aannemelijk maken dat hij/zij al geruime tijd geen (recht op) inkomen of vermogen heeft en er ook geen uitzicht is dat dit op korte termijn zal veranderen De Raad stelt de eigen bijdrage op nihil (artikel 6, lid 2 van het van het Besluit eigen bijdrage rechtsbijstand).
- Als de derdelander met zijn/haar partner ten tijde van de aanvraag toevoeging, geen andere inkomsten heeft dan een leefgeld-uitkering op grond van de Regeling opvang ontheemden Oekraïne (RooO), dan kan de Raad de eigen bijdrage op nihil stellen.
U kunt hier een uitdrukkelijk beroep op doen in uw aanvraag. Daarbij stuurt u een (vormvrije) eigen verklaring leefgeld ontheemde Oekraïne mee.
De eigen verklaring moet het volgende bevatten:
- De persoonsgegevens: BSN, voorletters, achternaam, geboortedatum
- De verklaring van de rechtzoekende dat:
de aanvrager met zijn/haar partner ten tijde van de aanvraag toevoeging, geen andere inkomsten heeft dan een leefgeld-uitkering op grond van de RooO (GOO/POO)
- Datum en handtekening van de rechtzoekende
Is de eigen verklaring niet compleet, dan zal een eigen bijdrage opgelegd worden.
Aanvraag toevoeging rechtsbijstand voornemenprocedure
Hoewel voor de voornemenprocedure is uitgegaan van de vergoeding in de zaakcode V010 is er uit praktische overwegingen voor gekozen een toevoeging af te geven op zaakcode V040. Dit krijgt al volgt zijn beslag.
De aanvraag voor de toevoeging voor de voornemenprocedure gebeurt in Mijn RvR, via het formulier ‘asiel’. Op dit formulier dient u aan te geven de optie: ‘anders, namelijk’. Via die optie kunt u een toelichting geven. U geeft dan in de toelichting aan dat het hier om een voornemenprocedure intrekking RTB gaat. Op basis van die toelichting geeft een beschikker de toevoeging af met zaakcode V040.
Specialisatievoorwaarden voor rechtsbijstand
Als u beschikt u over een inschrijving bij de Raad voor de specialisaties Asiel- en Vluchtelingenrecht en/of Vreemdelingenrecht, dan kunt in deze zaken rechtsbijstand verlenen.
Op 27 september 2023 is dit nieuwsartikel aangevuld met nummer 4 op het punt van de financiële beoordeling.