VSO praktijktest
Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) is onlangs gestart met de vaststellingsovereenkomst (VSO) praktijktest. Met de VSO praktijktest in 14 zaken wil UHT onderzoeken, hoe het herstelproces kan versnellen en voor welke gedupeerde ouders (en onder welke omstandigheden) dit traject een goed alternatief kan zijn voor het bestaande herstelproces.
Wat houdt het in en wat is het doel?
De VSO praktijktest houdt in dat UHT door middel van minnelijk overleg probeert overeenstemming te bereiken over de hoogte van de schade van de gedupeerde ouder. De intentie daarbij is om dit vanuit een wederzijds pragmatische instelling en binnen een zo kort mogelijke termijn te doen.
Als de gedupeerde ouder en UHT overeenstemming bereiken, dan bevestigen partijen dit schriftelijk aan elkaar. De overeengekomen compensatie kent UHT vervolgens bij besluit (in de zin van de Algemene wet bestuursrecht) aan de ouder toe. Tegen dit compensatiebesluit staat bezwaar en beroep open. Mochten partijen onverhoopt geen overeenstemming bereiken, dan valt de ouder terug in het reguliere herstelproces.
Met de VSO praktijktest wil UHT onderzoeken hoe het herstelproces kan versnellen en voor welke gedupeerde ouders (en onder welke omstandigheden) dit traject een goed alternatief kan zijn voor het bestaande herstelproces.
Praktijktest in verschillende fases van het herstelproces
De situaties van de ouders die zich hebben aangemeld voor de VSO praktijktest verschillen sterk van elkaar. Sommige ouders hebben al een Integrale Beoordeling (IB) gehad en hebben vervolgens een aanvraag voor aanvullende schadevergoeding ingediend bij de Commissie Werkelijke Schade (CWS), terwijl andere ouders zich pas recent hebben gemeld bij de UHT met een verzoek om herstel en nog wachten op een IB. Dit zal ook invloed hebben op de termijn waarbinnen overeenstemming kan worden bereikt over de hoogte van de schade van de ouder.
Heeft de ouder nog géén IB gehad?
Dan stelt DG Herstel/UHT bij aanvang van de VSO praktijktest na een beknopt en versneld onderzoek een beschikkingsoverzicht op. Dit is een overzicht van de volgens de systemen DG Herstel/UHT onterecht gedane terugvorderingen over de relevante toeslagjaren, met bijbehorende bedragen en beschikkingsnummers.
Het beschikkingsoverzicht bevat een compensatiebedrag. Dit bedrag berekent DG Herstel/UHT conform de bestaande regels omtrent de IB. De compensatie bestaat uit 25% van de teruggevorderde kinderopvangtoeslag als vergoeding voor materiële schade, een rentevergoeding voor de gemiste kinderopvangtoeslag, een vergoeding van € 500 per half jaar vanaf de eerste onterechte terugvordering voor immateriële schade, en een aanvullende vergoeding van 1% van het subtotaal. Het beschikkingsoverzicht is bedoeld ter vervanging van de IB.
Is er geen restschade (dat wil zeggen: heeft de ouder niet méér schade dan wordt vergoed met het compensatiebedrag en eventuele andere al uitgekeerde vergoedingen) en kan de ouder zich in het beschikkingsoverzicht en de compensatieberekening vinden? Dan kunnen partijen de bereikte overeenstemming schriftelijk bevestigen en volgt bij besluit een toekenning en uitkering aan de ouder.
Is er bovenop het compensatiebedrag uit het beschikkingsoverzicht wel restschade (dat wil zeggen: heeft de ouder meer schade dan al wordt vergoed met het compensatiebedrag en eventuele andere al uitgekeerde vergoedingen)? Dan vraagt UHT de advocaat van de ouder om de restschade inzichtelijk te maken en te onderbouwen.
Heeft de ouder al wel een IB gehad?
Als de ouder al een IB heeft gehad, dan heeft de ouder al een compensatiebedrag uitgekeerd gekregen.
Is er bovenop dit compensatiebedrag restschade (dat wil zeggen: heeft de ouder meer schade dan al wordt vergoed met het compensatiebedrag en eventuele andere al uitgekeerde vergoedingen)? Dan vraagt UHT de advocaat van de ouder om de restschade inzichtelijk te maken en te onderbouwen.
Het opstellen en onderbouwen van een schadeverzoek
Ter waarborging van de rechtsgelijkheid hanteert UHT bij de beoordeling van een schadeverzoek dezelfde normen en kaders als uitgangspunt dan die de CWS hanteert bij de advisering omtrent een verzoek om aanvullende schadevergoeding.
In de Quickscan (Quickscan Commissie Werkelijke Schade | Rapport | Rijksoverheid.nl, van december 2021) en de Tussenevaluatie (Tussenevaluatie Commissie Werkelijke Schade (CWS) | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl, van 8 april 2022) van de CWS, is meer informatie opgenomen over schadeposten, de onderbouwing daarvan en eventuele normbedragen.
Bij het opstellen van een schadeverzoek kan de ouder zich, op kosten van UHT, laten bijstaan door een advocaat die is gespecialiseerd in de afwikkeling van personenschades. UHT adviseert een advocaat in de arm te nemen die is aangesloten bij de Vereniging van Letselschadeadvocaten (LSA).