Zoeken

Invoering scenario 1 rapport Commissie Van der Meer

23 november 2021

Afgelopen Prinsjesdag kondigde het demissionair kabinet aan 154 miljoen euro te investeren in het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand. Een mooi besluit dat volgde op twee door de Kamer aangenomen moties die beide opriepen tot meer investering in de sociale advocatuur en gesubsidieerde rechtsbijstand. De tweede motie Van Nispen (SP) en Azarkan (DENK) riep het ministerie van Justitie en Veiligheid op in overleg met de Raad voor Rechtsbijstand en de Nederlandse orde van advocaten voorbereidingen te treffen voor de invoering van scenario 1 uit het rapport ‘Andere Tijden, Evaluatie puntentoekenning in het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand’, van de commissie Van der Meer per 1 januari 2022. De afgelopen periode heeft de Raad gewerkt aan een analyse van de impact van deze invoering. Deze is groot, brengt risico’s met zich mee en vraagt veel van ons allen. We vertrouwen erop dat de invoering goed verloopt, waarbij wij zorgen voor duidelijke werkinstructies en begeleiding. De invoering is beoogd voor 1 juli 2022, als de hiervoor benodigde Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) gereed is. Per 1 januari 2022 worden via een tussentijdse (anticiperende) beleidsregel de punten die begunstigend uitwerken doorgevoerd.

Puntenaanpassing

De aanbevelingen van de commissie van Van der Meer zien met name op het herijken van de forfaitaire puntenaantallen, toeslagen en reistijdvergoeding. Verder beveelt de commissie aan de zogenoemde samenhangregeling ook toe te passen op adviestoevoegingen.

De aanbevelingen van de commissie neemt de minister in de hiervoor genoemde AMvB over, voor zover deze zijn beperkt tot die onderdelen waarvan invoering per 1 juli 2022 haalbaar is. Onder andere de punten in de bijlage bij het Bvr en in het Btm worden aangepast en de bijlage wordt in lijn gebracht met de zaakcodelijst van de Raad voor Rechtsbijstand.

Per 1 januari 2022 wordt in de anticiperende beleidsregel voornamelijk begunstigende aanpassing van de forfaitaire puntenaantallen en daarmee verband houdende aanpassingen, zoals toeslagen en reistijdvergoeding opgenomen. Voor een groot deel van de rechtsgebieden betekent dit een verhoging van het aantal punten (het forfait). De aanbevelingen van Van der Meer die een verlaging van de vergoeding inhouden, waaronder verlaging van enkele forfaitaire puntenaantallen en het toepassen van de samenhangregeling op adviestoevoegingen, voert de minister per 1 juli 2022 in de wijzigingen van het Bvr en het Btm door.

De vaste puntvergoeding van € 113,85 excl. BTW in 2021 wordt geïndexeerd per 1 januari 2022. De beleidsregel van de Raad over verstrekking van een tijdelijke aanvullende vergoeding voor verleende rechtsbijstand en verrichte mediation in de jaren 2020 en 2021 wordt niet verlengd. Ook de beleidsregel aanvullende vergoedingen in scheidingsprocedures wordt met de invoering van scenario 1 van Van der Meer per 1 januari 2022 beëindigd.

De Raad is nog druk doende om alles in kaart te brengen, maar in grote lijnen kunnen we u alvast het volgende melden over de wijzigingen per 1 januari 2022:

  • de puntentoekenning in de bijlage van het Bvr 2000 wordt in begunstigende zin aangepast;
  • de puntentoekenning voor een adviesvergoeding blijft 4 punten bij een tijdsbesteding tot 6 uur en wordt 10 (was 8) bij een tijdsbesteding vanaf 6 uur;
  • declarabele uren worden als volgt afgerond: 0,01-0,49 naar beneden en 0,50-0,99 naar boven;
  • zaken voor een bij verdrag met rechtspraak belast internationaal college of een daarmee vergelijkbaar internationaal college worden als procedure vergoed (was advies);
  • er komt één forfaitaire vergoeding voor echtscheidingszaken van 13 punten. Daarbij wordt het onderscheid tussen zaken met en zonder tegenspraak opgeheven. Ook komen er diverse toeslagen voor objectief vast te stellen activiteiten in de echtscheidingsprocedure;
  • de grens voor het aanvragen van Extra Uren wordt verlaagd van drie naar twee keer het forfait;
  • de vergoeding voor mediationtoevoegingen wordt verhoogd van 4 naar 5 punten. In totaal 10 punten per zaak conform Van der Meer. Het gaat om een toeslag in geval van de aanwezigheid van minderjarige kinderen in de mediation voor de echtscheiding/beëindiging samenwoning;
  • behalve de opvolgings- en de afhechtingstoeslag worden alle bestaande toeslagen met 0,5 punt verhoogd;
  • de vergoeding voor reistijd wordt 0,5 punt per volle gereisde 50 km per bezoek;
  • bij een afgewezen verzoek in het kader van no cure less fee bedraagt de vergoeding de helft van de door Van der Meer voor die categorie berekende tijdbesteding. Die halvering corrigeren we via de vaststelling opwaarts naar de door Van der Meer berekende tijdsbesteding, als in die zaak een gegrond beroep of gegrond hoger beroep volgt.

Inmiddels is ook de Kamerbrief door de minister van Rechtsbescherming hierover aan de Tweede Kamer verzonden. Onderaan dit artikel treft u de links hiervoor aan.

Voorbereidingen

Ondertussen is de Raad druk bezig om de invoering van de begunstigende beleidsmaatregel per 1 januari 2022 voor te bereiden. Dit geldt zowel voor aanpassingen in beleid, bedrijfsprocessen, alsook benodigde ICT-aanpassingen. We zijn genoodzaakt om binnen onze bedrijfsvoering ruimte vrij te kunnen maken voor deze invoering en prioriteiten te herzien. Dit houdt onder meer in dat de Raad de realisatie van het mediatorsportaal uitstelt tot een later moment. Verder is de verwachting dat werkvoorraden gaan oplopen in de maanden december en januari en besluiten op aanvragen wat langer duren.

Meer informatie voor en na invoering

De invoering van scenario 1 van Van der Meer vraagt veel van ons allen. Ook van u als rechtsbijstandverlener. We willen deze invoering zo goed als mogelijk doorvoeren en u daarbij ondersteunen. Dat doen we door u de komende tijd regelmatig te informeren over wat er gaat veranderen en waar de veranderingen in de werkinstructies op Kenniswijzer straks zijn terug te vinden. Bovendien kijken we naar de mogelijkheden voor organisatie van online (scholings)bijeenkomsten in januari volgend jaar, zodat we u direct kunnen helpen na invoering van de wijzigingen en uw vragen kunnen beantwoorden.

Verder stellen wij het mailadres [email protected] open. Heeft u nu al vragen, dan kunt u die daarop stellen. Omdat veel nog in voorbereiding is, kunnen we nog niet gelijk op al uw vragen antwoord geven. We gebruiken uw input voor een Q&A die op de site rvr.org gepubliceerd wordt en voor de scholingsbijeenkomsten.

Wat vragen wij van u?

  • dien uw aanvragen toevoeging/vergoeding zo volledig mogelijk in;
  • controleer of de NAW-gegevens van de rechtzoekende juist zijn ingevuld;
  • controleer op Kenniswijzer of u voor het rechtsprobleem een aanvraag kunt indienen;
  • doorlooptijden zullen de komende maanden oplopen (de gebruikelijke doorlooptijden zijn voor High Trust-aanvragen max. 5-10 werkdagen en voor regulier 5-6 weken; dit kan dus oplopen).

Meer achtergrondinformatie