Challenge innovatie sociale advocatuur een succes
In oktober van dit jaar organiseerde de Raad in samenwerking met de Amsterdam Law Hub van de Universiteit van Amsterdam een challenge voor UvA rechtenstudenten, waarbij in korte tijd gezocht moest worden naar creatieve en innovatieve oplossingen voor de uitdagingen waar de sociaal advocaat mee te maken heeft. Het beloofde een spannende strijd te worden. Slotakkoord vormde een pitch waarbij de studenten hun idee moesten presenteren voor een jury.
Wat voorafging
Een groep van 15 studenten (maximumaantal i.v.m. corona) meldde zich aan voor de challenge. Posters in de Law Hub hadden ze hiervoor opgeroepen. De studenten verdeelden zich over 4 subgroepjes en de challenge startte met een kennismaking met de sociale advocatuur, het werk van een sociaal advocaat en een korte uitleg over het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand. Hiervoor werden een sociaal advocaat en een rechtzoekende geïnterviewd. Daarna werden ze meegenomen in de wereld van Design Thinking, een methodologie die gebruikt wordt om problemen op te lossen en uitgaat van empathie voor de mens. De studenten konden tussendoor werken aan de ontwikkeling van hun idee en kregen bovendien een pitch-training om hun idee goed voor het voetlicht te kunnen brengen.
Het winnende idee
Vrijdag 30 oktober was de afsluiting. Na een spannende finale werd het winnende idee gekozen door een jury. In deze jury zaten kenners van de sociale advocatuur en van innovatie. Het winnende team kreeg een geldprijs van de Raad (€500,-). Maar wie zijn de winnaars en met welk idee willen zij de sociale advocatuur op een innoverende manier helpen?
We interviewden Nadia Gandar (tweede van links), eerstejaars rechtenstudent aan de UvA. Zij en haar teamleden Akhilesh Bansidhar (links) , Anne Bartlema en Jessenia Acevedo Cruz (uiterst rechts op de foto) wonnen de challenge.
Dat deden zij met het idee om sociale advocatuur als keuzevak voor rechtenstudenten te introduceren. Daar leren zij dan over gesubsidieerde rechtsbijstand, wat het werk van een sociaal advocaat inhoudt en wat veel voorkomende problemen zijn onder rechtzoekenden. Na deze basis gaan ze een of meerdere sociaal advocaten ondersteunen met klusjes als het ordenen van de stukken waar een rechtzoekende mee aan komt zetten, of het in kaart brengen van het juridisch probleem. Bij deze klusjes worden ze begeleid vanuit de faculteit. Wanneer het vak is gevolgd en de klusjes goed zijn uitgevoerd, krijgen de studenten studiepunten.
Nadia: “Ik werd enthousiast toen ik de posters over de bijeenkomsten van de Law Hub zag hangen in de universiteit. Eigenlijk was ik niet zo op de hoogte van de problemen waar sociaal advocaten tegenaan lopen. Maar ik ben dan ook net begonnen met mijn rechtenstudie. Door de introductie over het stelsel, het werk van een sociaal advocaat en de uitdagingen waar zij mee te maken hebben, zag ik dat er eigenlijk twee zaken zijn die spelen: het te krappe budget waarmee sociaal advocaten het moeten doen en de grote werkdruk. Omdat we in dat laatste de meeste kansen voor oplossingen zagen, hebben we ons daarop gericht.
Samenwerken voor het winnende idee
Waarom hebben jullie gewonnen denk je? Nadia: “We zijn met ons team echt in samenwerking aan de slag gegaan via de principes van Design Thinking. We zagen al snel dat we de werkdruk-uitdaging echt zelf konden oppakken. Studenten kunnen daarbij zelf een rol spelen! Sociaal advocaten waren enthousiast maar de keerzijde was wel dat we hoorden dat advocaten juist ook meer tijd kwijt zijn aan het inwerken van stagiaires. Toen kwamen we met het idee van een keuzevak. Daaruit kwam weer het idee van een website, een soort Marktplaats, waarop sociaal advocaten hun klussen voor studenten kunnen posten. Op de universiteit worden we hier dan bij begeleid.
Eerste stap: websitemodel
En wordt het idee nu ook echt uitgerold? Nadia: “Jazeker. We gaan een model maken van de website en met sociaal advocaten een proef draaien. Eerst nog zonder keuzevak, maar wel met ondersteuning van de UvA. Nadia constateert tevreden: “Ik vond het inspirerend om mee te doen en het heeft mijn interesse in de sociale advocatuur gewekt. Maar ik ben net gestart en moet eerst nog kiezen op welk rechtsgebied ik me in mijn verdere studie wil gaan concentreren.”
Kijkje in de keuken van sociaal advocaat Don Ceder
De aan de challenge deelnemende studenten kregen de kans om (via film) een kijkje te nemen in de praktijk van sociaal advocaat Don Ceder. Ceder: “Als we niet oppassen dreigt de sociale advocatuur een uitstervend vak te worden. Innovatie is toch meer iets voor de grotere, commerciële bedrijven. Daarom vond ik deze challenge een sympathiek idee om tot nieuwe ideeën te komen. Want we zijn veel tijd kwijt om te achterhalen wat het probleem van een burger is, als hij of zij met een boodschappenkar vol met brieven aan onze praktijkdeur staat. En financieel is het ook ingewikkeld. Ik ben dan ook blij met het initiatief en het concept dat gewonnen heeft.”
Ceder vervolgt: “Het is goed rechtenstudenten op deze wijze te interesseren voor het vak. Dit initiatief is goed voor belangstelling en bewustwording. Het laat zien dat goede rechtsvertegenwoordiging belangrijk is en moet blijven. Dit is een manier om leerlingen kennis te laten maken met het werk, maar ook, conform het winnende idee, advocaten te laten zien wat studenten voor hen kunnen betekenen. Ceder sluit af met een belangrijk aspect: “De advocaat blijft te allen tijde verantwoordelijk voor zijn cliënt, zeker waar het de kwaliteit en privacy aangaat. Daar moeten we goed oog voor hebben en een manier zien te vinden om dat goed te borgen. Maar ik ben blij dat ik aan dit initiatief mijn bijdrage hebt geleverd en hoop dat het een mooie kruisbestuiving tussen advocatuur en jonge aanwas zal leiden.”
Amsterdam Law Hub
De Amsterdam Law Hub is een recent geopende innovatieruimte van de Amsterdam Law School, de Faculteit Rechtsgeleerdheid aan de Universiteit van Amsterdam. Een van de doelen van de Amsterdam Law Hub is dat er met de kennis van de UvA wordt gewerkt aan innovatieve rechtsoplossingen. Om dat doel te bewerkstelligen worden er onder meer ‘challenges’ georganiseerd.
Project innovatie sociale advocatuur en mediation
De Raad heeft vanuit het project ‘innovatie sociale advocatuur en mediation’, samen met de Amsterdam Law Hub van de Universiteit van Amsterdam, deze challenge georganiseerd, waarbij studenten de opdracht krijgen een uitdaging van sociaal advocaten (technisch) op te lossen. Dit evenement kan, hoewel kleinschalig, meehelpen aan de doelstellingen van het project ‘innovatie sociale advocatuur’, in het bijzonder een meer innovatieve cultuur in de sociale advocatuur en koppeling tussen aanbieders van ondersteuningsdiensten aan sociaal advocaten. Ook kan de activiteit helpen bij het interesseren van rechtenstudenten voor de sociale advocatuur.
Nu de challenge is afgerond zal worden bekeken hoe dit initiatief in samenwerking met meerdere universiteiten kan worden herhaald.
Een videocompilatie van de challenge is te zien op de website van de Amsterdam Law Hub.