Achtergrondinformatie A.A. V.A.

A.A.-procedure

De nieuwe algemene asielprocedure voorziet in een procedure van in beginsel acht dagen, waarbinnen de vreemdeling een beslissing moet hebben gekregen op diens aanvraag. Aan deze termijn gaat een rust- en voorbereidingstijd van tenminste zes dagen vooraf. In deze tijd wordt de vreemdeling rust gegund, kan er medisch advies worden uitgebracht en wordt hem gelegenheid gegeven te worden voorgelicht door een rechtsbijstandverlener over het verloop van de asielprocedure. Nadat de vreemdeling op de eerste dag van de procedure de aanvraag voor de verblijfsvergunning heeft ingediend bij de Minister van Justitie, wordt hij diezelfde dag aan een eerste gehoor onderworpen. Gedurende de tweede dag wordt de vreemdeling in staat gesteld zich voor te bereiden op het nader gehoor, dat op de derde dag plaatsvindt. Op de derde dag ontvangt de vreemdeling een kopie van het verslag van het nader gehoor, waarop hij uiterlijk op de vierde dag nadere gegevens kan verstrekken. Een eventueel voornemen van de Minister van Justitie tot het afwijzen van de aanvraag wordt op de vijfde dag aan de vreemdeling uitgereikt. Zijn zienswijze op dat voornemen kan hij de zesde dag naar voren brengen. De uiteindelijke beschikking van de Minister van Justitie op de aanvraag wordt uiterlijk op de achtste dag bekendgemaakt.

(Stroomschema aanvraag en afgifte nieuwe asieltoevoegingen volgt)

V.A.-procedure

Wanneer één van de stappen in de A.A.-procedure niet binnen een dag is afgerond of als er meer onderzoek nodig is dan in 8 dagen uitgevoerd kan worden, wordt de asielaanvraag verder behandeld in de verlengde asielprocedure (max. 6 maanden).

Rust-en voorbereidingstermijn (RVT)*

Alle asielzoekers die hun asielaanvraag doen in een zogenaamd ‘landaanmeldcentrum’, melden zich allereerst bij de aanmeldunit van de Vreemdelingenpolitie, op de centrale ontvangstlocatie (COL) in Ter Apel. Bij deze aanmelding (intake) zal de asielzoeker worden geïdentificeerd en zullen zijn gegevens worden geregistreerd. Onderdeel van dit identificatieproces is ook het afnemen van de vingerafdrukken van de asielzoeker. Deze vingerafdrukken worden vergeleken met verschillende systemen om bijvoorbeeld na te gaan of de asielzoeker staat gesignaleerd als ongewenst vreemdeling of dat de asielzoeker al eerder in Nederland of in een ander land asiel heeft aangevraagd.

Na het verblijf in de COL zal de asielzoeker op de tweede of derde dag worden overgebracht naar een procesopvanglocatie (POL) die gelegen is in de nabijheid van het aanmeldcentrum waar hij de algemene asielprocedure zal doorlopen. In deze POL verblijft hij in ieder geval gedurende de rest van de rust- en voorbereidingstermijn (RVT) en de duur van de algemene asielprocedure. In de POL zal het (vrijwillig) medisch advies plaatsvinden en wordt de asielzoeker door Vluchtelingenwerk voorgelicht over de asielprocedure. Ook wordt de asielzoeker door een advocaat voorbereid op zijn procedure. Voor deze voorbereiding mag de asielzoeker naar het kantoor van zijn advocaat reizen.

Als bij het vingerafdrukkenonderzoek in de COL blijkt dat de asielzoeker al eerder in een ander land asiel heeft aangevraagd, dan wel zich aldaar toegang heeft verschaft, zal het mogelijk zijn om tijdens de rust- en voorbereidingstermijn een claim bij dat betreffende land in te dienen. In de nieuwe situatie zal het Unierecht (dus inclusief de Dublinverordening) geldend zijn vanaf het moment dat door de asielzoeker het voornemen om een asielaanvraag in te gaan dienen kenbaar is gemaakt, op de bij of krachtens een algemene maatregel van bestuur neergelegde wijze. Dit is dus vanaf het begin van de rust- en voorbereidingstermijn, op welk moment ook het rechtmatig verblijf als bedoeld in artikel 8 onder m van het wetsvoorstel aanvangt. Alle waarborgen en alle termijnen, voortvloeiend uit het Unierecht, gelden vanaf dat moment. De daadwerkelijke ondertekening van de asielaanvraag aan het begin van de algemene asielprocedure, is het moment van indiening van de aanvraag zoals neergelegd in artikel 28 van de Vw 2000. Die ondertekening doet dan ook de relevante termijnen van de Vw 2000 aanvangen.

Van eventuele daadwerkelijke terug- of overname kan pas sprake zijn op het moment dat de asielaanvraag – na ommekomst van de rust- en voorbereidingstermijn – daadwerkelijk is ingediend en de asielprocedure is doorlopen. Gedurende de rust- en voorbereidingstermijn zoals deze in dit voorstel wordt geïntroduceerd, wordt onderzoek verricht naar de vraag of een andere lidstaat verantwoordelijk is voor de behandeling van de aanvraag en dus is hierop de Verordening van toepassing.

Door op deze wijze in een zo vroeg mogelijk stadium aan te vangen met het onderzoek naar de vraag of een andere lidstaat verantwoordelijk is voor de asielaanvraag, wordt optimaal invulling gegeven aan de doelstelling van de Dublinverordening en bijgedragen aan het nuttig effect van deze verordening. Voor een zo efficiënt mogelijk verloop van de asielprocedure is het van groot belang dat in een zo vroeg mogelijk stadium, dat wil zeggen reeds gedurende de rust- en voorbereidingstermijn, onderzoek kan worden verricht naar de identiteit en nationaliteit, onder meer door afname van de vingerafdrukken van de vreemdeling. Dit komt een snelle en zorgvuldige besluitvorming over de asielaanvraag ten goede en bevordert het vertrek van de vreemdeling die daarvoor in aanmerking komt, uit Nederland. Het is niet ondenkbaar dat de aanvraag als bedoeld in de Vw 2000 waarmee de termijn voor het nemen van een beslissing aanvangt, pas wordt ingediend op het moment dat een reactie op de ingediende Dublinclaim is ontvangen. In dat geval zal in de behandeling van de aanvraag – die zich in dat geval met name op de toepasbaarheid van de Dublinverordening zal richten – snel tot de kern van de zaak kunnen worden gekomen.

AC-Schiphol: Vanwege de maatregel ex artikel 6 Vw (grensdetentie) zijn de werkzaamheden op AC Schiphol anders. De asielzoeker heeft geen RVT en alle gesprekken, ook op dag -1, vinden plaats op het AC De IND zal op AC-Schiphol proberen al op dag zeven de beschikking uit te reiken, teneinde het verblijf van de asielzoeker in het AC te beperken. Anders dan bij de land-AC’s waarbij Vluchtelingenwerk vooral actief is in de POL, is Vluchtelingenwerk bij Schiphol-zaken in het AC actief.

Gesloten verlengde asielprocedure**

Wanneer een asielverzoek in een zogeheten land-aanmeldcentrum wordt onderzocht, zijn er in beginsel twee mogelijkheden; ofwel de aanvraag wordt in het aanmeldcentrum afgehandeld (afgewezen of ingewilligd) dan wel er bestaat aanleiding de aanvraag verder te behandelen in de verlengde procedure. In het aanmeldcentrum Schiphol komt daar voor personen aan wie op de luchthaven de toegang is geweigerd een mogelijkheid bij. In die gevallen is het ook mogelijk om het onderzoek voort te zetten in grensdetentie. Deze procedure wordt informeel vaak de Gesloten OC (of GOC-)procedure genoemd en zal in de toekomst de ‘gesloten verlengde asielprocedure’ (GVA) heten. Dit houdt in dat de vreemdeling, als zijn asielverzoek niet kan worden afgedaan in de algemene asielprocedure te Schiphol, na de procedure in het aanmeldcentrum doorgeplaatst wordt in een grenslogies en gedetineerd blijft terwijl het onderzoek naar de asielaanvraag wordt voortgezet.

In de Vreemdelingencirculaire is de mogelijkheid om te besluiten het onderzoek naar de asielaanvraag in het grenslogies voort te zetten tamelijk ruim beschreven. Er is een lijst opgenomen met situaties waarin dit kan plaatsvinden. Daarbij is duidelijk aangeven dat deze lijst niet limitatief is. De IND is in de praktijk echter terughoudend in het toepassen van de GOC-procedure. Dat is aanleiding om de tekst in de Vc beter te laten aansluiten bij die terughoudende praktijk. Deze gewijzigde tekst wordt meegenomen in de wijziging van de Vreemdelingencirculaire in het kader van de verbeterde asielprocedure. Daarbij is wel uitgangspunt dat ook na aanpassing van de Vc een GVA als mogelijkheid moet blijven bestaan. Onder meer zal de behoefte aan deze mogelijkheid blijven bestaan in situaties dat onderzoek wordt gedaan in het kader van artikel 1F Vluchtelingenverdrag, onderzoek dat nodig is in het kader van de Dublinverordening of indien er sprake lijkt te zijn van misbruik van de asielprocedure of fraude. De nieuwe opsomming in de Vreemdelingencirculaire zal wellimitatief zijn.

Medisch Advies

Tijdens de rust en voorbereidingstijd wordt een asielzoeker onderzocht door een arts (Medisch Advies). De arts kan vaststellen dat de asielzoeker niet in staat is om een consistent en coherent verhaal af te steken, de A.A.-procedure wordt niet opgestart. Legal Aid selecteert wel een advocaat en geeft een distributiebrief af. De A.A.- procedure start in dat geval op het moment dat asielzoeker alsnog in staat wordt geacht om te kunnen worden gehoord.