Veelgestelde vragen experiment echtscheiding - algemeen

In 2018 heeft de minister voor Rechtsbescherming aangekondigd dat hij voornemens was om het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand te vernieuwen. Onderdeel van deze vernieuwing is het idee om op bepaalde rechtsgebieden niet langer een  toevoeging af te geven, maar om het aanbod aan de rechtzoekenden meer te differentiëren. Dit heeft geresulteerd in de ontwikkeling van basisrechtshulppakketten voor echtscheidingen, die zich naar aard en omvang van de werkzaamheden van de dienstverlener onderscheiden. Toen in 2020 extra middelen vrijkwamen, heeft de minister besloten dat een deel van deze gelden ten goede moest komen aan rechtsbijstandverleners en mediators die in het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand werkzaam zijn in het personen- en familierecht, maar dat de wijze waarop deze gelden aan hen konden worden toegekend, innovatief moest zijn. Daarop is besloten om het werken met rechtshulppakketten (die op dat moment in ontwikkeling waren) in de praktijk te gaan toetsen. Daaraan gekoppeld is, dat de rechtzoekende die in aanmerking wil komen voor een basisrechtshulppakket, eerst een gesprek dient te hebben met een medewerker van het Juridisch Loket, zodat zijn problematiek goed in kaart gebracht kan worden. Op basis van de diagnose van het Juridisch Loket die gesteld is aan de hand van het gesprek, kan het meest passende pakket aan de dienstverlener worden aangeboden.

Tijdens de voorbereidingen van het experiment echtscheiding heeft de Tweede Kamer in 2021 de motie van Nispen/Azarkan aangenomen, die erop zag dat op korte termijn de vergoedingen voor gesubsidieerde rechtsbijstand voor bepaalde zaken verhoogd moesten worden naar het niveau zoals beschreven in scenario 1 van het rapport van de commissie van der Meer. Deze verhoging is per 1 januari 2022 gedeeltelijk ingevoerd. In de tweede helft van 2022 zullen ook de overige aanpassingen als gevolg van invoering van scenario 1 van het rapport van deze commissie worden doorgevoerd.

In het experiment is de vergoeding voor een zaak ten minste even hoog als onder de werking van de Wrb. Daarvoor is in de subsidieregeling experiment echtscheiding een bepaling opgenomen. Aan de invoering van de tarieven van de commissie van der Meer is echter geen onderzoeksvraag gekoppeld, zoals dat voor het experiment wel het geval is. Wat we leren in het experiment kan worden ingezet in de vernieuwing van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand. Om die reden gaat het experiment door, ondanks de recente tariefsverhoging.

Het experiment echtscheiding heeft meerdere doelen. Dat zijn:

• Doorontwikkeling in het proces van aanvragen van een vergoeding voor echtscheiding;
• Monitoring van een passende vergoeding voor dienstverleners;
• vergroten van de doelmatigheid van de te verlenen bijstand.

Tijdens het experiment bestaat de mogelijkheid om de werkwijze in het experiment te wijzigen, als een procesonderdeel niet naar behoren verloopt of voor partijen nadelig uitpakt. Het iteratief proces is tekenend voor de wijze waarop het experiment is ingericht.

De matchingpoule, bestaande uit voor het experiment gekwalificeerde advocaten en mediators (dienstverleners), vormt de basis voor matching met de hulpvraag van rechtzoekenden. U kunt als dienstverlener een verzoek tot toelating in de matchingpoule indienen via het aanvraagformulier. U dient daarbij aan te geven welk(e) basisrechtshulppakket(ten) u wilt aanbieden en mogelijk welke add-ons. Wanneer u voldoet aan de kwaliteitscriteria, kunt u worden toegelaten in de matchingpoule.

Het platform Uitelkaar.nl is niet opgezet met subsidiegelden van de Raad. Het platform bestaat sinds 2017 en functioneert zelfstandig. Uitelkaar.nl voldoet aan de kwaliteitscriteria die de Raad stelt en wordt derhalve vermeld op de website Rechtwijzer van de Raad. In het kader hiervan vindt periodiek een toetsing van het aanbod van Uitelkaar.nl door een externe commissie plaats. In 2020 is Uitelkaar.nl een van de initiatieven geweest die een aanvraag heeft ingediend en toegewezen heeft gekregen onder de Subsidieregeling Stelselherziening rechtsbijstand. Klanten van Uitelkaar.nl die onder de inkomens- en vermogensgrenzen van de Wet op de rechtsbijstand vallen, komen via Uitelkaar.nl in aanmerking voor subsidie. Hiervoor bestaat een aparte subsidieregeling.

U kunt de opname van het webinar van 13 januari 2022 terugkijken op de pagina onder deze link op onze website. Tijdens dit webinar is informatie gegeven over het experiment echtscheiding.

De medewerkers van het Juridisch Loket die bij het experiment zijn betrokken zijn speciaal voor dit doel opgeleid. Zij hebben veel kennis van echtscheiding en hebben mediationvaardigheden opgedaan tijdens hun opleiding. Zij zijn in staat de binnenkomende zaken goed te beoordelen. Bij twijfel kunnen zij de Raad voor Rechtsbijstand of een bij het experiment betrokken deskundige consulteren.

Voor echtscheidingen die onder de Subsidieregeling experiment echtscheiding vallen, gelden dezelfde inkomens- en vermogensgrenzen als onder de Wet op de rechtsbijstand (Wrb). Ook geldt dezelfde eigen bijdrage en zijn de bepalingen in de Wrb en in het Besluit vergoedingen rechtsbijstand (BVr) met betrekking tot peiljaarverlegging en resultaatsbeoordeling van overeenkomstige toepassing.

Het Experiment echtscheiding geldt voor echtscheidingen en ontbinding van een geregistreerd partnerschap. Het verbreken van samenwoning valt niet onder het bereik van het experiment.

Artikel X Wordt in het Experiment echtscheiding een afhechtingstoeslag toegekend aan mediators die hun zaak voor afhechting aan een advocaat overdragen, conform de bepalingen onder de Wrb? Nee, deze afhechtingstoeslag wordt niet toegekend. Het basisrechtshulppakket bestaat uit een aantal standaard werkzaamheden in een echtscheiding, waaronder ten minste één zitting. U ontvangt als mediator dezelfde vergoeding voor de behandeling van een zaak als een advocaat, de werkzaamheden voor de afhechting worden ondervangen geacht door deze in het pakket opgenomen zitting.

Ja, deze zaken worden meegenomen in de steekproeven. De zaken in het experiment worden echter allemaal door de Raad beoordeeld en daarom worden deze zaken in de steekproef automatisch als ‘akkoord’ beschouwd.