Aanpassing subsidieregeling rechtsbijstand hersteloperatie toeslagen
Op 1 november 2023 is een nieuwe Subsidieregeling pakket rechtsbijstand herstelregelingen kinderopvangtoeslag in werking getreden. Reden voor aanpassing van de regeling was drieledig: a. in de Wet hersteloperatie zijn nieuwe regelingen voor gedupeerden opgenomen, b. het aantal punten in de diverse fases is verhoogd, c. er is voorzien in nieuwe vormen van kosteloze rechtsbijstand. De nieuwe subsidieregeling werkt terug tot 1 maart 2021.
a. Twee nieuwe regelingen
In de nieuwe subsidieregeling is (gedeeltelijk) kosteloze rechtsbijstand opgenomen voor twee nieuwe regelingen. Het gaat hier om de ex-toeslagpartnerregeling en de kindregeling.
Ex-toeslagpartnerregeling
Voor ex-toeslagpartners die door de Belastingdienst zijn aangemerkt als gedupeerde, is kosteloze rechtsbijstand mogelijk bij de overname/betaling van privaatrechtelijke schulden. Een ex-toeslagpartner die zichzelf meldt en dus niet als ex-toeslagpartner is aangemerkt, valt niet onder de regeling.
Vooralsnog is niet in rechtsbijstand voorzien voor de ex-toeslagpartner die te maken heeft met een hogere werkelijke schade. Dat gaat wel gebeuren, maar het wachten is nog op de inwerkingtreding van de regeling voor werkelijke schade ex-toeslagpartners. Naar verwachting zal dit ergens in 2024 het geval zijn. Zodra de ex-toeslagpartner een verzoek voor werkelijke schade kan gaan doen, kan een beroep worden gedaan op kosteloze rechtsbijstand.
Kindregeling
Kinderen of (voormalig) pleegkinderen die vallen onder de kindregeling, kunnen kosteloos de hulp van een advocaat inschakelen. Als voorwaarde geldt dan wel dat de ouder of ex-toeslagpartner moet zijn overleden, vóórdat is vastgesteld of de ouder of ex-toeslagpartner is gedupeerd en de rechtsbijstand beperkt zich tot hulp bij bezwaar, beroep of hoger beroep bij een afwijzing op de kindregeling.
b. Aantal punten verhoogd voor diverse fases
In de regeling is voor diverse fases het aantal punten verhoogd. Dit is gebaseerd op ervaringsgegevens en is mede gebeurd na advies van onder meer de werkgroep van toeslagadvocaten en de NOvA.
Wat wijzigt er?
De wijziging van de punten geldt concreet voor:
- bezwaar tegen de beschikking inzake het verzoek tot herstel (20 punten);
- het verzoek CWS (afhankelijk van de tijdsbesteding, een vergoeding van 4 tot 20 punten);
- het bezwaar CWS (20 punten);
- beroep (20 punten);
- voorlopige voorziening (9 punten).
Hiermee komt het aantal te vergoeden punten veel meer in lijn met de daadwerkelijk bestede tijd in die fases. Omdat dit wordt erkend, wordt de vergoeding ook met terugwerkende kracht verhoogd.
Mocht het zo zijn dat de werkelijk bestede tijd afwijkt van de puntenvergoeding, dan is wijziging van de regeling opnieuw mogelijk. Dat zal beoordeeld worden aan de hand van tijdschrijfgegevens. Die tijdschrijfgegevens kunnen in dat verband ook worden opgevraagd en dus is het belangrijk om de tijd goed bij te houden.
Wat wijzigt er niet?
De puntentoekenning voor de fases 1 en 2 blijft ongewijzigd omdat uit de beschikbare gegevens bleek dat de vergoedingen over die fases redelijk bleken te kloppen en dus in overeenstemming waren met de bestede tijd.
c. Nieuwe vormen van kosteloze rechtsbijstand
Allerlei nieuwe vormen van afhandeling die gaandeweg aan de hersteloperatie zijn toegevoegd, noopten tot aanpassing van de subsidieregeling.
Zo is voorzien in kosteloze rechtsbijstand tijdens een mediationtraject bij bezwaar op de integrale beoordeling. Slaagt het mediationtraject en komt een vaststellingsovereenkomst (VSO) tot stand, dan is de vergoeding 20 punten. Indien het niet lukt om tot een vaststellingsovereenkomst te komen, wordt de reguliere bezwaarprocedure integrale beoordeling, hervat. De advocaat ontvangt dan naast de vergoeding voor bezwaar integrale beoordeling, een toeslag van 5 punten voor de verleende rechtsbijstand tijdens het mediationtraject.
Ook is kosteloze rechtsbijstand voortaan beschikbaar tijdens diverse nieuwe trajecten voor de vaststelling van aanvullende schade. Denk dan bijvoorbeeld aan het individuele VSO-traject (de zogenaamde VSO Regieroute) óf de alternatieve route die is ontwikkeld door de Stichting Gelijkwaardig Herstel en waar op dit moment een pilot voor loopt. Nu bij al die trajecten aanvullende schade een meer passende vergoeding is geregeld voor zowel de advocaat als deskundige, vervalt de huidige 4-puntenregeling. Voor een VSO-traject wordt een aparte toevoeging verleend.
De toegekende puntenvergoeding in deze nieuwe vormen van rechtsbijstand zijn gebaseerd op een inschatting. Op basis van uw tijdschrijfgegevens moet blijken of die inschatting juist was. Zo nodig kan dit later met terugwerkende kracht worden aangepast.
Meer informatie
- Overzicht van alle veranderingen (pdf, 178 kB)
- Vervolgartikel: “Toepassing terugwerkende kracht nieuwe subsidieregeling”
- Vervolgartikel: “Nieuw declaratieformulier per 1 november 2023”